Jesienią 1942 roku w przyległym do Zagórek lesie „Białkowszczyzna” (kolonia Kośmin) żandarmi niemieccy wykryli miejsce, gdzie ukrywało się 8 Żydów. Od wrzuconych do środka ziemianki granatów zginęło na miejscu pięć osób, a trzem pozostałym udało się zbiec. 1. Jan MACHUL z rodziną i osobami wysiedlonymi z poznańskiego, Kazimierz POTYRA, Kazimierz RYBAK, Jan MACHUL, córka wygnańca z poznańskiego, Kazimiera MACHUL córka Jana, wygnaniec z poznańskiego, Stanisław POTYRA, Teodora MACHUL WOJEWODA, Emilia MAKOWSKA, Teodora RYBAK, Leon PIETRASIAK Młodego chłopca Jankiela (podobno rodzina miała wiatrak w Strzyżowicach) i dziewczynę-prawdopodobnie była to jego narzeczona-przygarnęła rodzina MACHULÓW z Kolonii Cezaryn. Przygotowaniem i dostarczaniem dla nich jedzenia zajmowały się żona MACHULA Feliksa i ich 15-letnia córka Teodora. W urządzonej w stodole ziemiance Żydzi przetrwali do lata następnego roku. Zabudowania MACHULÓW Rano 3 czerwca 1942 Jankiel Kiwa poszedł do Strzyżowic , gdzie
uprzednio mieszkał i miał wiatrak. Natknął się na grupę żandarmów z Dęblina, którzy go
natychmiast schwytali, skrępowali sznurem
Niemcy dokonali szczegółowej rewizji. Szukali żony MACHULA. Następnie odjechali zabierając Jana MACHULA, Jankiela i ukrywająca się Żydówkę. Kiedy dojechali do pobliskiego skrzyżowania polnych dróg ,dało się słyszeć strzały. Wkrótce pobiegła tam córka MACHULÓW Teodora i zobaczyła na polu WIAKÓW zastrzelonego ojca, Jankiela i Żydówkę. Jana MACHULA pochowano na cmentarzu w
Parafiance. 7 sierpnia roku 2000 Feliksie i Janowi MACHULOM oraz ich córce Teodorze WOJEWODA z domu MACHUL został przyznany tytuł Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata Grób Sprawiedliwych na cmentarzu w Parafiance. Przechodzący nie widzą o okolicznościach „tragicznej śmierci” Jana MACHULA. Może brakuje tabliczki, jaką widuję się na podobnych grobach, na której winno być wypisane złotymi literami: Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata Miejsce upamiętnienia rodziny MACHULÓW w Yad Vashem w Jerozolimie * Informacje o wydarzeniu zaczerpnięte z internetu oraz od mieszkańców Cezaryna. |
Żydowskie Ryki > Trochę wspomnień >