Doktor Rafael Kestenbaum

 
 

    Był jesienny wieczór 1941 roku. Z ryckiego getta wychodzi doktor Kestenbaum. Idzie na ulicę Św. Leonarda do domu Ludwika Skwarka, gdzie czeka na niego matka z miotającym się w gorączce dwuletnim synkiem. Ojciec jest w niewoli niemieckiej, gdzieś w Prusach Wschodnich. Doktor bada nieprzytomne dziecko i diagnozuje zapalenie opon mózgowych. Robi punkcję i spuszcza do szklanki płyn zabarwiony krwią. Krew się oddziela. ”Gdyby płyn był bardziej zabarwiony krwią ,byłoby źle” mówi do zatroskanej matki. Daje surowicę. ”Robimy zimne kompresy”. Biegną po lód do mleczarni. Moczą prześcieradła w zimnej wodzie i obwijają w nie chore dziecko. Gdy skończono zabieg mama, wiedząc jak niebezpieczne dla Żydów jest wychodzenie z getta, proponuje odprowadzić doktora. ”Nie trzeba, pójdę sam”. Rano dziecko odzyskuje przytomność.

    Doktor Rafał Kestenbaum urodził się 9 sierpnia 1904 roku w Radomiu z ojca Samuela
i matki Jochewet Rajchnadel. Pierwsze nauki pobierał w domu a następnie uczęszczał do gimnazjum Przyrodniczo-Matematycznego w Radomiu. Ponieważ chciał studiować medycynę, dla łaciny przeniósł się do gimnazjum „Towarzystwa Przyjaciół Wiedzy” gdzie zdaje maturę. Studia medyczne zaczyna na Sorbonie w Paryżu, następnie studiuje w Brnie i w Pradze czeskiej, gdzie w 1931 roku otrzymuje dyplom . Przez dwa lata pracuje w Pradze. Nostryfikuje dyplom w Warszawie. Następnie pracuje w szpitalu Św. Kazimierza w Radomiu, Ostrowcu oraz w Kocku.

    W 1935 roku przeprowadza się do Ryk, gdzie zostaje kierownikiem Ośrodka zdrowia
 i lekarzem gminnym. Po utworzeniu getta w Rykach pracuje w prowizorycznym szpitalu żydowskim. Udaje się mu opanować epidemie tyfusu, która wybucha w getcie. Po likwidacji getta jest lekarzem obozowym w Dęblinie a w końcowej fazie wojny w Częstochowie. Po wojnie powraca do Ryk ale ze względu na szykany oraz strach o rodzinę przeprowadza się w lipcu 1945 do Łodzi, gdzie znajduje się większe skupisko ocalałych Żydów z Ryk. Podejmuje pracę w Miejskim Pogotowiu Ratunkowym oraz dorywczo w Poliklinice WUBP jako lekarz więzienny.

                                        
 Jego najstarszy syn Samuel zaczyna uczęszczać do Państwowej Szkoły Techniczno-Przemysłowej.
W 1946 roku wyjeżdża do Palestyny.

    W roku 1947 doktor zostaje posądzony o przenoszenie grypsów z więzienia i o kontaktowanie więźniów ze światem zewnętrznym. WUBP wydaje 07.08.1947 roku wniosek do Szefa WUBP gen. Moczara o zgodę na aresztowanie dr. Kestenbauma oraz skierowanie jego sprawy do Prokuratury Sądu Wojskowego.

    W raporcie do Ministra Bezpieczeństwa Publicznego z dnia 15 września 1947 roku czytamy: „W toku dochodzenia przesłuchiwany dr. Kestenbaum przyznaje się w swoich zeznaniach, iż przyjmował od więźniów grypsy i że następnie kontaktował ich ze światem zewnętrznym. Powyższe swoje postępowanie dr. Kestenbaum tłumaczy litością w stosunku do więźniów”.
   
Szczęśliwie, doktor tylko zostaje zwolniony z pracy i ukarany aresztem domowym.

    W roku 1950 żona doktora wraz z córką Noami i drugim synem Alexem wyjeżdża do Izraela.Doktor wyjeżdża z Polski jako turysta w 1955. Zamieszkuje w Ramat-Gan gdzie kontynuuje praktykę lekarską. Na skutek choroby umiera w 1973 roku. Pochowany jest obok swojej żony na cmentarzu komunalnym Holon koło Tel-Awiwu.